ISO 45001

Το ISO 45001 έχει εκπονηθεί από το Διεθνή Οργανισμό Τυποποίησης (ISO) και είναι ένα διεθνές πρότυπο στο οποίο καθορίζονται οι γενικές απαιτήσεις για την ανάπτυξη, εφαρμογή και συνεχή βελτίωση ενός Συστήματος Διαχείρισης Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία. Το πρότυπο αποσκοπεί στην πρόληψη εργατικών ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών, ενισχύοντας την προστασία των εργαζομένων και διασφαλίζοντας τη συμμόρφωση με τις σχετικές νομοθετικές και κανονιστικές απαιτήσεις.

Το ISO 45001 μπορεί να εφαρμοστεί από όλες τις επιχειρήσεις και οργανισμούς (ιδιωτικού και δημοσίου χαρακτήρα), ανεξαρτήτως μεγέθους ή κλάδου δραστηριότητας, οι οποίοι επιθυμούν να βελτιώσουν τις συνθήκες εργασίας, να μειώσουν τους επαγγελματικούς κινδύνους και να δημιουργήσουν ένα ασφαλές και υγιές εργασιακό περιβάλλον. Ενδεικτικά, απευθύνεται σε βιομηχανικές και μεταποιητικές επιχειρήσεις, τεχνικές εταιρείες που έχουν ως προτεραιότητα την προστασία του ανθρώπινου δυναμικού του.

Η ανάπτυξη ενός Συστήματος Διαχείρισης Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία κατά ISO 45001 περιλαμβάνει τα εξής στάδια:

• Προσδιορισμός των εργασιακών κινδύνων και των πιθανών επιπτώσεων στην υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων
• Ανάπτυξη πολιτικών και διαδικασιών για την ελαχιστοποίηση των κινδύνων και την πρόληψη ατυχημάτων
• Εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση του προσωπικού στις απαιτήσεις υγείας και ασφάλειας
• Εφαρμογή και συνεχής παρακολούθηση του συστήματος μέσω επιθεωρήσεων και αξιολογήσεων
• Ανασκόπηση και βελτίωση των διαδικασιών, όπου κρίνεται απαραίτητο

Ο βαθμός δυσκολίας της εφαρμογής του ISO 45001 εξαρτάται από το μέγεθος και τη δραστηριότητα της επιχείρησης, καθώς και από την υπάρχουσα κουλτούρα ασφάλειας. Επιχειρήσεις με αυξημένο κίνδυνο εργατικών ατυχημάτων μπορεί να χρειαστούν πιο σύνθετα μέτρα ελέγχου και συμμόρφωσης. Η συνεργασία με εξειδικευμένους συμβούλους μπορεί να διευκολύνει τη διαδικασία και να εξασφαλίσει τη σωστή εφαρμογή του συστήματος.

Υπάρχουν αρκετοί φορείς πιστοποίησης στην Ελλάδα οι οποίοι είναι διαπιστευμένοι από το Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης (ΕΣΥΔ) ή από άλλους ισάξιους φορείς για την έκδοση σχετικών πιστοποιητικών ανάλογα με τη δραστηριότητα της επιχείρησης. Η διαδικασία της πιστοποίησης περιλαμβάνει αξιολόγηση της συμμόρφωσης της επιχείρησης σε σχέση με τις συνθήκες εργασίας και τα μέτρα πρόληψης που εφαρμόζει, αξιολόγηση του Συστήματος Διαχείρισης Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία σε σχέση με τις απαιτήσεις του προτύπου, καθώς και αξιολόγηση της εφαρμογής του στην πράξη.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση της αξιολόγησης, ο Φορέας Πιστοποίησης εκδίδει Πιστοποιητικό Συμμόρφωσης τριετούς διάρκειας. Σε περίπτωση σημαντικών αποκλίσεων, ορίζονται οι διορθωτικές ενέργειες που θα πρέπει να πραγματοποιηθούν από την επιχείρηση πριν την έκδοση του Πιστοποιητικού. Οι μη σημαντικές αποκλίσεις θα πρέπει να διευθετηθούν μέχρι την επόμενη αξιολόγηση.

Το Πιστοποιητικό διατηρείται σε ισχύ υπό την προϋπόθεση ότι διενεργούνται προγραμματισμένες περιοδικές αξιολογήσεις από τον Φορέα Πιστοποίησης τουλάχιστον σε ετήσια βάση, στις οποίες επιβεβαιώνεται η διατήρηση της συμμόρφωσης με τις καθορισμένες απαιτήσεις.

Οι επιχειρήσεις που υιοθετούν το ISO 45001 απολαμβάνουν πολλαπλά οφέλη, όπως:

• Μείωση των εργατικών ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών, βελτιώνοντας το εργασιακό περιβάλλον
• Συμμόρφωση με νομοθετικές και κανονιστικές απαιτήσεις για την υγεία και ασφάλεια στην εργασία
• Βελτίωση της απόδοσης των εργαζομένων, μέσω της ενίσχυσης της ασφάλειας και της ευημερίας τους
• Αύξηση της εμπιστοσύνης πελατών, συνεργατών και αρχών, αποδεικνύοντας τη δέσμευση της επιχείρησης στην υγεία και ασφάλεια
• Μείωση των λειτουργικών κινδύνων και του κόστους που σχετίζεται με εργατικά ατυχήματα, όπως ιατρικές δαπάνες, πρόστιμα ή απώλεια παραγωγικότητας

Η ανάπτυξη και η πιστοποίηση ενός Συστήματος Διαχείρισης Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία εξαρτάται από το επίπεδο προετοιμασίας της επιχείρησης, το μέγεθος του οργανισμού, τη φύση των κινδύνων και τη συμμετοχή του προσωπικού. Ο απαιτούμενος χρόνος για μικρές επιχειρήσεις που καλύπτουν τις νομοθετικές απαιτήσεις κυμαίνεται από 1 έως 3 μήνες.