ISO 39001

Το ISO 39001 έχει εκπονηθεί από το Διεθνή Οργανισμό Τυποποίησης (ISO) και είναι ένα διεθνές πρότυπο στο οποίο καθορίζονται οι γενικές απαιτήσεις για την ανάπτυξη, εφαρμογή και συνεχή βελτίωση ενός Συστήματος Διαχείρισης Οδικής Ασφάλειας. Το πρότυπο στοχεύει στη μείωση των τροχαίων ατυχημάτων και στην ενίσχυση της οδικής ασφάλειας μέσω μιας συστηματικής προσέγγισης στη διαχείριση κινδύνων που σχετίζονται με την κυκλοφορία και τη μετακίνηση.

Το ISO 39001 μπορεί να εφαρμοστεί από όλες τις επιχειρήσεις και οργανισμούς (ιδιωτικού και δημοσίου χαρακτήρα), που επηρεάζονται άμεσα ή έμμεσα από τη χρήση οχημάτων στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων τους. Ενδεικτικά, απευθύνεται σε εταιρείες μεταφορών και logistics, επιχειρήσεις με στόλο οχημάτων, εταιρείες ενοικίασης αυτοκινήτων, καθώς και σε οποιαδήποτε επιχείρηση που επιθυμεί να βελτιώσει την ασφάλεια του προσωπικού και των δραστηριοτήτων της στον δρόμο.

Η ανάπτυξη ενός Συστήματος Διαχείρισης Οδικής Ασφάλειας κατά ISO 39001 περιλαμβάνει τα εξής στάδια:

• Αναγνώριση των κινδύνων που σχετίζονται με τις μετακινήσεις και την κυκλοφορία των οχημάτων
• Ανάπτυξη πολιτικών και διαδικασιών για την πρόληψη τροχαίων ατυχημάτων και τη μείωση της επικινδυνότητας
• Εκπαίδευση του προσωπικού σε θέματα οδικής ασφάλειας, αμυντικής οδήγησης και διαχείρισης κινδύνων
• Παρακολούθηση της απόδοσης μέσω καταγραφής και ανάλυσης τροχαίων συμβάντων και δεικτών ασφαλείας
• Συνεχής βελτίωση του συστήματος με προσαρμογές σε διαδικασίες και μέτρα ασφάλειας

Ο βαθμός δυσκολίας της εφαρμογής του ISO 39001 εξαρτάται από το μέγεθος και τη φύση της επιχείρησης, τον αριθμό των οχημάτων που διαχειρίζεται και τον βαθμό επικινδυνότητας των δραστηριοτήτων της. Επιχειρήσεις που διαθέτουν μεγάλο στόλο οχημάτων ή δραστηριοποιούνται σε τομείς με υψηλό ρίσκο τροχαίων ατυχημάτων ενδέχεται να χρειαστούν πιο αυστηρές πολιτικές και διαδικασίες. Η συνεργασία με εξειδικευμένους συμβούλους μπορεί να βοηθήσει στην αποτελεσματική εφαρμογή του προτύπου και στη μείωση των κινδύνων.

Υπάρχουν αρκετοί φορείς πιστοποίησης στην Ελλάδα οι οποίοι είναι διαπιστευμένοι από το Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης (ΕΣΥΔ) ή από άλλους ισάξιους φορείς για την έκδοση σχετικών πιστοποιητικών ανάλογα με τη δραστηριότητα της επιχείρησης. Η διαδικασία της πιστοποίησης περιλαμβάνει αξιολόγηση της συμμόρφωσης της επιχείρησης σε σχέση με τη διαχείριση των οδικών κινδύνων και την υλοποίηση μέτρων ασφαλείας, αξιολόγηση του Συστήματος Διαχείρισης Οδικής Ασφάλειας σε σχέση με τις απαιτήσεις του προτύπου, καθώς και αξιολόγηση της εφαρμογής του στην πράξη.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση της αξιολόγησης, ο Φορέας Πιστοποίησης εκδίδει Πιστοποιητικό Συμμόρφωσης τριετούς διάρκειας. Σε περίπτωση σημαντικών αποκλίσεων, ορίζονται οι διορθωτικές ενέργειες που θα πρέπει να πραγματοποιηθούν από την επιχείρηση πριν την έκδοση του Πιστοποιητικού. Οι μη σημαντικές αποκλίσεις θα πρέπει να διευθετηθούν μέχρι την επόμενη αξιολόγηση.

Το Πιστοποιητικό διατηρείται σε ισχύ υπό την προϋπόθεση ότι διενεργούνται προγραμματισμένες περιοδικές αξιολογήσεις από τον Φορέα Πιστοποίησης τουλάχιστον σε ετήσια βάση, στις οποίες επιβεβαιώνεται η διατήρηση της συμμόρφωσης με τις καθορισμένες απαιτήσεις.

Οι επιχειρήσεις που υιοθετούν το ISO 39001 απολαμβάνουν πολλαπλά οφέλη, όπως:

• Μείωση των τροχαίων ατυχημάτων και των επιπτώσεων τους σε ανθρώπους και υποδομές
• Συμμόρφωση με νομοθετικές και κανονιστικές απαιτήσεις για την οδική ασφάλεια
• Βελτίωση της ασφάλειας των εργαζομένων και των οδηγών, μέσω της εκπαίδευσης και της πρόληψης κινδύνων
• Μείωση του κόστους λόγω ζημιών, επισκευών και νομικών ευθυνών που σχετίζονται με τροχαία ατυχήματα
• Ενίσχυση της εικόνας της επιχείρησης, αποδεικνύοντας τη δέσμευσή της στην οδική ασφάλεια και την υπεύθυνη διαχείριση των μεταφορών

Η ανάπτυξη και η πιστοποίηση ενός Συστήματος Διαχείρισης Οδικής Ασφάλειας εξαρτάται από το επίπεδο προετοιμασίας της επιχείρησης, το μέγεθος του στόλου, τις υφιστάμενες πολιτικές ασφαλείας και τη συμμετοχή του προσωπικού. Ο απαιτούμενος χρόνος για επιχειρήσεις με μικρό στόλο οχημάτων κυμαίνεται από 1 έως 3 μήνες.