ISO 17025:2017

Σύστημα Διαπίστευσης Εργαστηρίων Δοκιμών και Διακριβώσεων

Τι είναι;

Το ISO/IEC 17025:2017 εκπονήθηκε από το Διεθνή Οργανισμό Τυποποίησης (ISO) και αποτελεί διεθνές πρότυπο στο οποίο καθορίζονται οι απαιτήσεις που πρέπει να ικανοποιούν τα εργαστήρια δοκιμών και διακριβώσεων προκειμένου να διατηρούν ένα σύστημα διαχείρισης ποιότητας, να διασφαλίζουν την τεχνική τους επάρκεια και να παρέχουν αξιόπιστα αποτελέσματα.

Σε ποιους απευθύνεται;

Το ISO/IEC 17025:2017 μπορεί να εφαρμοσθεί από όλα τα εργαστήρια (ιδιωτικού ή δημοσίου χαρακτήρα) ανεξάρτητα από το μέγεθος και τον αριθμό των εργαζομένων, το είδος των δοκιμών ή των διακριβώσεων που εκτελούν αλλά και το σκοπό που εξυπηρετούν (εργαστήρια πρώτου, δεύτερου ή τρίτου μέρους).

Πώς υλοποιείται;

Η ανάπτυξη του συστήματος ακολουθεί τις εξής φάσεις:

Προσδιορισμός των Κριτηρίων και Κατευθυντήριων Οδηγιών που αφορούν στις δραστηριότητες και στις δοκιμές ή διακριβώσεις του εργαστηρίου
Αξιολόγηση των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού που διαθέτει το εργαστήριο καθώς επίσης και των πρακτικών που ακολουθεί για την εκτέλεση των δοκιμών ή των διακριβώσεων σε σχέση με τις απαιτήσεις του προτύπου
Προσδιορισμός του τρόπου διόρθωσης των ενδεχόμενων αποκλίσεων
Αναθεώρηση των υφιστάμενων διαδικασιών και αρχείων στις περιπτώσεις όπου υπάρχει απόκλιση από τις απαιτήσεις του προτύπου και εισαγωγή νέων διαδικασιών και αρχείων στις περιπτώσεις όπου υπάρχει πλήρης έλλειψη
Εκπαίδευση προσωπικού στις απαιτήσεις του συστήματος
Εφαρμογή του συστήματος
Ανασκόπηση και τροποποίηση συστήματος αν κρίνεται απαραίτητο
Διεξαγωγή εσωτερικής επιθεώρησης

Είναι δύσκολη η εφαρμογή;

Η εφαρμογή του ISO/IEC 17025:2017 δεν απαιτεί να χρησιμοποιούνται αποκλειστικά πρότυπες μέθοδοι αλλά μπορούν να χρησιμοποιούνται και μη πρότυπες ή/και μέθοδοι που έχουν αναπτυχθεί από το εργαστήριο αρκεί να είναι επικυρωμένες.

Το εργαστήριο έχει τη δυνατότητα να επιλέξει τους τομείς δραστηριότητας, τα προϊόντα / υλικά, τον τύπο των δοκιμών ή των διακριβώσεων και τις μετρούμενες ιδιότητες που θα περιλαμβάνονται στο σύστημα.

Βασικές προϋποθέσεις για την αποτελεσματική εφαρμογή του ISO/IEC 17025:2017 είναι η συμμετοχή σε διεργαστηριακά σχήματα, η διακρίβωση του μετρητικού εξοπλισμού και η εκτίμηση της αβεβαιότητας των μετρήσεων.

Η συνεργασία με εξειδικευμένο σύμβουλο είναι απαραίτητη προκειμένου να αναπτυχθεί ένα λειτουργικό και αποτελεσματικό σύστημα προσαρμοσμένο στις ανάγκες του εργαστηρίου το οποίο θα καλύπτει τις απαιτήσεις του προτύπου.

Το ISO/IEC 17025:2017 μπορεί να συνδυασθεί και με άλλα πρότυπα που πιθανόν να εφαρμόζει ή να επιδιώκει να εφαρμόσει το εργαστήριο έτσι ώστε να καθιερωθεί ένα κοινό σύστημα διαχείρισης.

Μπορώ να διαπιστευτώ; Ποια είναι η διαδικασία;

Στην Ελλάδα ο μοναδικός αρμόδιος Φορέας Διαπίστευσης είναι το Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης (ΕΣΥΔ) το οποίο εποπτεύεται από το Υπουργείο Ανάπτυξης.

Η διαδικασία της διαπίστευσης περιλαμβάνει αξιολόγηση της συμμόρφωσης του εργαστηρίου με τις νομικές απαιτήσεις που αφορούν στη λειτουργία του και στα αντίστοιχα κριτήρια διαπίστευσης, αξιολόγηση της τεχνικής επάρκειας (προσωπικό, εγκαταστάσεις, εξοπλισμός), αξιολόγηση του συστήματος διαχείρισης καθώς και της εφαρμογής του.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση της αξιολόγησης ο Φορέας Διαπίστευσης εκδίδει Πιστοποιητικό Διαπίστευσης τετραετούς διάρκειας ενώ σε περίπτωση αποκλίσεων ορίζονται οι διορθωτικές ενέργειες που θα πρέπει να πραγματοποιηθούν από το εργαστήριο πριν να εκδοθεί το Πιστοποιητικό.

Στο Πιστοποιητικό Διαπίστευσης αναγράφεται με λεπτομέρεια το πεδίο διαπίστευσης. Στα εργαστήρια δοκιμών προσδιορίζονται τα υλικά / προϊόντα που υποβάλλονται σε δοκιμή, οι τύποι των δοκιμών / οι μετρούμενες ιδιότητες, και οι μέθοδοι ενώ στα εργαστήρια διακριβώσεων προσδιορίζονται τα μεγέθη / αντικείμενα που διακριβώνονται, η περιοχή μέτρησης, η αβεβαιότητα και οι μέθοδοι.

Το Πιστοποιητικό διατηρείται σε ισχύ εφόσον διενεργούνται προγραμματισμένες περιοδικές αξιολογήσεις από το Φορέα Διαπίστευσης τουλάχιστον σε ετήσια βάση προκειμένου να ελεγχθεί η διατήρηση της συμμόρφωσης του εργαστηρίου με τις καθορισμένες απαιτήσεις.

Τι οφέλη έχει;

Οι σημαντικότεροι λόγοι για τους οποίους ένα εργαστήριο επιλέγει τη διαπίστευση, είναι οι εξής:

Διασφάλιση της αξιοπιστίας και της εγκυρότητας των αποτελεσμάτων
Επίσημη αναγνώριση για την υλοποίηση δοκιμών ή/και διακριβώσεων με τεκμηριωμένη επάρκεια και αμεροληψία
Βελτίωση της εσωτερικής οργάνωσης και της αποτελεσματικότητας των διεργασιών
Ανάπτυξη εμπορικών συναλλαγών με πελάτες οι οποίοι επιθυμούν συνεργασίες με διαπιστευμένα εργαστήρια
Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του εργαστηρίου
Διευκόλυνση της συνεργασίας μεταξύ εργαστηρίων και άλλων φορέων για την ανταλλαγή πληροφοριών και γνώσης
Ευαισθητοποίηση του προσωπικού για τη σπουδαιότητα των εργασιών που εκτελεί

Πόσος χρόνος απαιτείται;

Ο απαιτούμενος χρόνος για την ανάπτυξη του συστήματος και τη διαπίστευση του εργαστηρίου εξαρτάται από την επάρκεια των εγκαταστάσεων και την αξιοπιστία του εξοπλισμού, την τεχνική ικανότητα και τη συμμετοχή του προσωπικού, τον αριθμό και την πολυπλοκότητα των δοκιμών ή/και διακριβώσεων που θα περιλαμβάνονται στο πεδίο διαπίστευσης καθώς επίσης και από τη διαθεσιμότητα του Φορέα Διαπίστευσης. Για εργαστήρια που διαθέτουν την απαραίτητη επάρκεια και ο αριθμός των δοκιμών/διακριβώσεων που θα περιλαμβάνονται στο πεδίο διαπίστευσης είναι περιορισμένος, ο χρόνος κυμαίνεται από 6 έως 12 μήνες.